१ रुपैयाँ पठाउँदा ११.३० रुपैयाँ शुल्क लाग्ने देश!

पोस्टमा देखाइएको स्क्रिनशट अनुसार, बैंक खाताबाट रकम ट्रान्सफर गर्दा १० रुपैयाँ सेवा शुल्क लाग्छ, र सो शुल्कमा १३ प्रतिशत कर थपिन्छ। यो व्यवस्था ग्राहकलाई स-साना रकम ट्रान्सफर गर्दा भारी महसुस गराउँदै आएको छ, किनकि एक रुपैयाँ जस्तो न्यूनतम रकम ट्रान्सफर गर्दा पनि ११ रुपैयाँभन्दा बढी शुल्क तिर्नुपर्ने बाध्यता छ।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले केही साताअघि मोबाइल बैंकिङबाट ट्रान्सफर गर्दा लाग्ने अतिरिक्त शुल्कका विषयमा आफ्नो धारणा राख्दै स-साना कारोबारीहरूलाई यसबाट परेको मारबारे चर्चा गरेका थिए। उनले यो शुल्क घटाउने वा निःशुल्क बनाउन सरकार छलफलमा रहेको जानकारी दिएका थिए। यद्यपि, हालसम्म यस विषयमा कुनै ठोस निर्णय सार्वजनिक भएको छैन, जसले सेवाग्राहीहरूको निराशा झन् बढाएको छ।

नेपालमा डिजिटल भुक्तानीलाई प्रोत्साहन गर्न समय–समयमा सरकारी र निजी निकायहरूले विभिन्न कदम चाल्दै आएका छन्। मर्चेन्ट क्यूआर प्रणालीमा शुल्क नलागेपनि व्यक्तिगत खातामा भुक्तानी गर्दा भने यो शुल्कले ग्राहकहरूलाई झस्काउने गरेको छ। सरकारले व्यक्तिगत खातामा व्यावसायिक कारोबारको रकम स्वीकृति गर्ने कार्यलाई समेत निरुत्साहित गर्दै आइरहेको सन्दर्भमा, यो शुल्क व्यवस्थालाई पुनर्विचार गर्न आवश्यक देखिएको छ।

नेपालको डिजिटल वित्तीय प्रणालीमा यसरी अत्यधिक शुल्क लाग्दा यसले साना कारोबार गर्ने व्यक्तिहरूलाई कस्तो प्रभाव पारिरहेको छ भन्ने विषयमा गम्भीर छलफलको खाँचो छ। शुल्क नीतिलाई पुन: समायोजन नगरेसम्म, यसले डिजिटल भुक्तानीलाई प्रोत्साहन गर्ने सरकारको योजनामा बाधा पुर्याउन सक्ने संकेत देखिन्छ।

सामान्य बैंकिङ कारोबारमा लाग्ने यस्तो अत्यधिक शुल्कले नेपालको डिजिटल वित्तीय भविष्यमा प्रश्न खडा गर्दैछ। डिजिटल कारोबारलाई सहज र सस्तो बनाउनुपर्ने आवश्यकता हरेक सेवाग्राहीको प्राथमिकता बनेको छ, र सरकार यस विषयमा के कदम चाल्ने हो भन्ने प्रतीक्षामा छन्।