नागरिकता ऐन संशोधन: आमाको नामबाट मात्र नागरिकता पाउने प्रावधान प्रस्ताव
मिति: २०२५-०१-२८ , समय : २०:१२:११ , Our Pradesh
Our Pradesh
नेपाली नागरिकता ऐनलाई संशोधन गरी आमाको नामबाट मात्र नागरिकता प्रदान गर्न सकिने व्यवस्था प्रस्ताव गरेको छ। गृह मन्त्रालयले संसद्मा पेस गरेको विधेयकमा बाबुको नाम उल्लेख गर्न नचाहने व्यक्तिहरूका लागि नागरिकता प्रदानको विशेष प्रावधान राखिएको छ।
आमाको नामबाट नागरिकता प्रदान
प्रस्तावित विधेयकको दफा ४ मा भनिएको छ, “कुनै व्यक्तिले नागरिकताको प्रमाणपत्रमा बाबुको नाम, थर तथा ठेगाना उल्लेख गर्न नचाहेको भनी निवेदन दिएमा त्यस्तो व्यक्तिलाई दिइने नागरिकताको प्रमाणपत्रमा बाबुको नाम, थर तथा ठेगाना उल्लेख नगरिनेछ।” यो व्यवस्थाले मातृसत्तात्मक नागरिकताको मान्यता दिन सरकार प्रतिबद्ध भएको देखिन्छ।
प्रचलित ऐनमा संशोधन प्रस्ताव
यो विधेयकले मूल ऐनको दफा ८ संशोधन गर्ने प्रस्ताव गरेको छ। हालको ऐनअनुसार नागरिकता प्राप्त गर्न बाबु वा आमा वा वंशतर्फका तीन पुस्ताभित्रका नातेदारको नागरिकताको प्रमाणपत्र पेश गर्नुपर्नेछ। तर, नयाँ संशोधनले बाबुको नाम उल्लेख नगरी पनि नागरिकता प्रदान गर्ने व्यवस्था प्रस्ताव गरेको छ।
स्थलगत सर्जमिन र सिफारिस आवश्यक
नागरिकता प्राप्त गर्न इच्छुक व्यक्तिले जन्मस्थान र नाता खुल्ने गरी सम्बन्धित गाउँपालिका वा नगरपालिकाको सिफारिस अनिवार्य पेस गर्नुपर्नेछ। साथै, स्थलगत सर्जमिनको क्रममा नेपालमा जन्मिएर निरन्तर रूपमा स्थायी बसोबास गरेको प्रमाण देखाउनुपर्नेछ।
तीनजना सनाखतकर्ताको भूमिका
कुनै व्यक्तिले आवश्यक प्रमाण पेस गर्न नसकेको अवस्थामा, सोही वडाका कम्तीमा तीनजना नेपाली नागरिकताको प्रमाणपत्र लिइसकेका व्यक्तिहरूले सर्जमिनस्थलमै सनाखत गर्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ।
योग्यता नदेखिएमा सूचना दिने प्रावधान
यदि निवेदक नागरिकता प्राप्त गर्न योग्य नदेखिएमा सम्बन्धित निकायले त्यसबारे जानकारी दिनुपर्ने कानुनी प्रावधान विधेयकमा समावेश गरिएको छ।
नयाँ संशोधनले नागरिकता सम्बन्धी कानूनी व्यवस्थामा सुधार ल्याउँदै, विविधता र समानताको अधिकारलाई थप सुनिश्चित गर्ने सरकारको प्रयासलाई
प्रतिबिम्बित गर्छ।
प्रकाशित मिति: २०२५-०१-२८ , समय : २०:१२:११ , ३ महिना अगाडि
